J. van Straaten (1880-1967) – Drie bomen 1920 – Olieverf op doek – 60 x 44 cm – Gesigneerd + Gesigneerd en gedateerd 1920 achterzijde – VERKOCHT
Tentoongesteld: Het nieuwe wereldbeeld, het begin van de abstracte kunst in Nederland 1910-1925 in Centraal Museum Utrecht 1973, catalogusnummer 104 en aansluitend Groninger Museum en Stedelijk Museum Schiedam.
Jan van Straaten was een oorspronkelijk kunstenaar. Zijn bijzondere oeuvre is klein. Hij schilderde vanaf 1917 tot 1925 in een abstracte beeldtaal. Vereenvoudige vormen met invloeden van het kubisme. De invloed van Bart van der Leck is ook zichtbaar in deze werken. Hij was een bewonderaar van de filosoof Hegel (de zoektocht naar de absolute Idee) en onder de abstracte schilders was hij voorstander van de filosofie. Kunst was voor hem universeel en universeel was de gedachte, de Idee. De Idee was abstract en dus werd zijn kunst abstract. Van Straaten werkte in de luwte en had maling aan kunstkenners en kunstinstellingen. Daarom hield hij ook (bijna) geen exposities. Toch viel zijn werk op want Friedrich Huebner beschrijft hem in 1921 in een publicatie over Nederlandse abstracte kunst met o.a. Piet Mondriaan en Bart van der Leck. Zijn werk is opgenomen in de collectie van het Museum Gouda.
In dit bijzondere schilderij uit 1920 zijn de vormen sterk geabstraheerd in een scherp begrensde vlakverdeling. Evenwicht van vorm, kleur en vlak vormen een harmonisch geheel. Voor Van Straaten was de natuur vergeestelijkt en hij had een voorkeur voor bomen die voor hem symbolen waren voor de mens in de geestelijke wereld.
Straaten J. van
